หัวข้อ: DIY Field Coil Loudspeakers - An afternoon with Mr. Tube

[Mr. Tube]

ขออนุญาติสอบถามเพิ่มเติมในกระทู้นี้นะครับ.  การออกแบบให้ structure Housing กับ FC ให้สั้นแต่อ้วน.  คือรูปทรงของ FC ขดลวดเราก็จะต้องอ้วน. กับ แบบ ผอมๆยาวๆ  มีข้อดีข้อเสียต่างกันมั้ยครับ  คือ สมมุติว่า ระยะของ Magnetic Path มันเท่ากัน

ในสูตรคำนวณ Solinoid ความยาวของ Coil เป็นตัวหาร เช่นนั้น ถ้า Coil สั้นก็จะได้ Flux มากกว่า Coil ยาว แต่ในขณะเดียวกัน Winding Window ก็จะเล็กลงด้วย ซึ่งจะทำรอบพัน (Turns) ไม่ได้มาก ถ้า Coil ยาว แต่จะให้รักษา Magnetic Path ไว้เท่าเดิม รอบพันก็ไม่ได้มากเหมือนกัน ผมเคยลอง Optimize ดูแล้ว ออกแบบให้หน้าตัดของ Coil เป็นจตุรัสหรือใกล้จตุรัส จะคุ้มค่าที่สุดครับ

[santi01]

ขออนุญาติสอบถามเพิ่มเติมในกระทู้นี้นะครับ.  การออกแบบให้ structure Housing กับ FC ให้สั้นแต่อ้วน.  คือรูปทรงของ FC ขดลวดเราก็จะต้องอ้วน. กับ แบบ ผอมๆยาวๆ  มีข้อดีข้อเสียต่างกันมั้ยครับ  คือ สมมุติว่า ระยะของ Magnetic Path มันเท่ากัน

[Mr. Tube]

ขอบคุณมากครับ. อธิบายละเอียดมากเริ่มเข้าใจขึ้นอีกหน่อยหล่ะ.   ถ้าเราต้องการแก้ปัญหาต่อเรื่องความเฉี่อย ก็คือเราต้องลดมวลของกรวยกระดาษและชุดขับเคลื่อนลง. เช่น หากรวยที่บางขึ้น ซึ่งปัญหาที่ตามมาขอเดาว่ามันจะเสียเรื่องความแข็งแรงของโครงสร้างของกรวย มีปัญหาเรื่องความเพี้ยนใช่มั้ยครับ.    ที่ผมเคยเห็นลำโพงเก่าบางรุ่น เป็น voice เล็กๆ ใช้กระดาษบางๆ และเป็นกรวยทรงลึก. ไม่แน่ใจว่าการใช้กรวยทรงลึก เป็นการเสริมความแข็งแรง หรือเป็นเรื่องให้ลำโพงตอบสนองความถี่ได้กว้างขึ้น คือเพิ่มเสียงกลางอะไรทำนองนี้

ใช่ครับ พอกระดาษบางเกินไป มันจะเสียรูปเวลาถูกแรงจาก VC ผลักครับ เป็นความเพี้ยนอย่างหนึ่งครับ เรื่องกรวยทรงลึกผมไม่แน่ใจเรื่องมูลเหตุในการออกแบบครับ แต่ลำโพงก่อนยุคคุณ Lansing จะเป็นทรงลึกเกือบทั้งหมด WE, Jensen, Magnavox, etc. ผมเดาว่าคงเป็นรูปทรงที่เหมาะกับเทคโนโยลีผลิตกระดาษในยุคนั้น ซึ่งยังไม่มีการเสริมเส้นใยสังเคราะห์ในเนื้อกระดาษครับ เท่าที่ทราบคือกรวยทรงลึกมันมีปัญหาเรื่องเฟสและมุมกระจายเสียงแคบลงเมื่อความถี่เริ่มสูงขึ้น อย่างเช่น Woofer 15 นิ้วทรงลึก จะเริ่มมีปัญหาเฟสและมุมกระจายเสียงตั้งแต่ 7-800Hz ขึ้นมาโดยประมาณ พอถึงยุคคุณ Lansing อย่าง Woofer Altec 515 นี่เริ่มตื้นขึ้นละ แล้วมาเห็นชัดๆ ใน JBL อีกทีครับ

[santi01]

ผมเข้าใจแบบนี้ถูกมั้ยครับ. ดูเหมือนขนาดของ voice coil จะเป็นตัวกำกำหนดพื่นที่หน้าตัดของ air gap ยิ่ง voice coil ใหญ่ (4") พื้นที่หน้าตัด gap ก็มากขึ้น ทำให้ขนาดของ pole piece ต้องใหญ่ขึ้นตาม. ส่งผลให้ขนาดของ FC ต้องใช้จำนวนรอบมากขึ้น ( น้ำหนัก FC เกือบ 8 กิโล คิดค่าทองแดง 3 พันกว่าก็เอาเรื่องอยู่ครับ )

ถูกครับ นอกจาก Diameter แล้ว ยังมีความสูงของ VC (ส่วนทองแดง) และการกำหนด Xmax ด้วยครับ เพราะเป็นส่วนที่เพิ่มพื้นที่หน้าตัดของ gap เช่นกัน

คิดเล่นเล่นๆว่าถ้าเราลดขนาด voice coil ลงครึ่งนึงเช่น 2".  ทุกอย่างมันก็จะลดลงตามส่วนใช่มั้ยครับ. ขนาดของ Pole piece , FC , รวมถึงขนาดโดยรวมของ Housing

ใช่ครับ

แต่สิ่งที่เราต้องแลกเมื่อเราลดขนาด Voice coil ลงคืออะไรบ้างครับ.  ความเข้าใจพื่นฐานของผมคือรับกำลัง watt ได้น้อยลง  (voice เล็กคือลวดสั้นขึ้น  ก็รับ watt ได้น้อยลง).  หรือ พื้นที่รับเส้นแรงแม่เหล็กก็น้อยลง ความไวจะลดลงด้วยมั้ย.   การพัน voice 2 ชั้นก็คือทำให้พื้นที่หน้าตัดของ gap มันลดลงใช่มั้ยครับ

ประเด็นสำคัญอยู่ที่ค่า BL Product ครับ (บางตำราจะเรียก Force Factor) B = Flux Density ที่ผ่านลวด VC (Tesla) ส่วน L = Length ความยาวของลวด VC ครับ (เมตร) ค่านี้จะเป็นตัวบอก แรง ที่จะกระทำกับ Moving Mass ทั้งหมดของลำโพง (น้ำหนัก VC + กรวย + Splider + Surround + ... อะไรก็ตามที่เคลื่อนไหวไปกับกรวย) ถ้าน้ำหนักน้อย แรงเยอะ เราก็ควบคุมความเคลื่อนไหวได้ง่าย ลองเปรียบเทียบกับรถของเล่นคันเท่าฝ่ามือครับ เราจะจับมันวิ่งยังไงก็ได้ แต่ถ้าเป็นจักรยาน จะผลักจะหยุดทีต้องใช้แรงเยอะ และเราเอาชนะ Inertia หรือแรงเฉื่อยไม่ได้ในทันทีที่จะเปลี่ยนทิศทางรถ กรวยลำโพงเป็นการขยับเข้า-ออก ในทิศทางเดียว ยิ่งแรงเยอะ น้ำหนักน้อย การควบคุมให้กรวยขยับได้ตรงกับแรงที่มาจาก VC ก็ย่อมทำได้ดีกว่าครับ


ทีนี้ VC มันมีเรื่อง Impedance เข้ามาเกี่ยวครับ คือต้องทำให้มาตรฐาน 8 หรือ 16 ohm เป็นหลัก DCR ก็ต้องเป็น 5 หรือ 10 ohm (โดยประมาณ) ตามลำดับไปด้วย แต่เมื่อเส้นผ่านศูนย์กลางเล็กลง (4 เหลือ 2 นิ้ว) เส้นรอบวงก็ต้องเล็กลง ความยาวลวดต่อรอบก็ลดลง ทำให้ VC 2 นิ้ว ต้องลดขนาดลวดด้วย เพื่อรักษาค่า DCR ไว้ หรืออาจจะเป็นการเพิ่มรอบแทนก็ได้ ก็ทำให้ VC มีความสูงมากขึ้น หรือไม่ก็พัน 2-4 ชั้น เป็นต้น ส่วนเรื่องกำลังวัตต์ ต้องดูเรื่องการระบายความร้อนเป็นหลักครับ VC ที่ระบายความร้อนดี จะรับวัตต์ได้เยอะครับ VC โดยมากจะขาดจากความร้อน ไม่ใช่กระแสเกินจนลวดขาดครับ


กลับมาที่ BL Product ครับ พอ VC เล็กลง ความยาวลวดน้อยลง BL ก็น้อยลงครับ พอ แรง น้อยลง อย่างแรกความไวก็ลดครับ แต่โดยมากไม่เป็นประเด็นนักเพราะน้ำหนัก VC ก็ลดลงด้วย มันชดเชยกันไประดับนึง อย่างที่ 2 เกิดความเพี้ยนที่ความถี่ต่ำครับ ลำโพงต้องขยับตัวมากที่ความถี่ต่ำ พอ แรง ลดลง มันก็ชนะแรงเฉื่อยไม่ได้ครับ อย่างที่ 3 การตอบสนองด้านสูงจะลดลง เพราะแรงเอาชนะน้ำหนักไม่ได้ครับ


VC ปัจจุบันจะเป็นแบบ Over-hang ทั้งหมดครับ ไม่มีแบบ Under-hang แล้ว ยกเว้นพวกเราทำกันเองนี่แหล่ะ ทีนี้พอเป็นแบบ Over-hang แสดงว่าเค้าไมไ่ด้สนใจเรื่อง gap ครับ คือคนซื้อจะเอาไปใช้กับ gap สูงเท่าไหร่ก็ตามสบายเลย การลดขนาด gap จึงไม่ใช่วัตถุประสงค์ของการเพิ่มชั้น VC ครับ หลักๆ จะเป็นเรื่องการเพิ่ม BL และเพิ่มขนาดลวดครับ

ขอบคุณมากครับ. อธิบายละเอียดมากเริ่มเข้าใจขึ้นอีกหน่อยหล่ะ.   ถ้าเราต้องการแก้ปัญหาต่อเรื่องความเฉี่อย ก็คือเราต้องลดมวลของกรวยกระดาษและชุดขับเคลื่อนลง. เช่น หากรวยที่บางขึ้น ซึ่งปัญหาที่ตามมาขอเดาว่ามันจะเสียเรื่องความแข็งแรงของโครงสร้างของกรวย มีปัญหาเรื่องความเพี้ยนใช่มั้ยครับ.    ที่ผมเคยเห็นลำโพงเก่าบางรุ่น เป็น voice เล็กๆ ใช้กระดาษบางๆ และเป็นกรวยทรงลึก. ไม่แน่ใจว่าการใช้กรวยทรงลึก เป็นการเสริมความแข็งแรง หรือเป็นเรื่องให้ลำโพงตอบสนองความถี่ได้กว้างขึ้น คือเพิ่มเสียงกลางอะไรทำนองนี้

[Mr. Tube]

ผมเข้าใจแบบนี้ถูกมั้ยครับ. ดูเหมือนขนาดของ voice coil จะเป็นตัวกำกำหนดพื่นที่หน้าตัดของ air gap ยิ่ง voice coil ใหญ่ (4") พื้นที่หน้าตัด gap ก็มากขึ้น ทำให้ขนาดของ pole piece ต้องใหญ่ขึ้นตาม. ส่งผลให้ขนาดของ FC ต้องใช้จำนวนรอบมากขึ้น ( น้ำหนัก FC เกือบ 8 กิโล คิดค่าทองแดง 3 พันกว่าก็เอาเรื่องอยู่ครับ )

ถูกครับ นอกจาก Diameter แล้ว ยังมีความสูงของ VC (ส่วนทองแดง) และการกำหนด Xmax ด้วยครับ เพราะเป็นส่วนที่เพิ่มพื้นที่หน้าตัดของ gap เช่นกัน

คิดเล่นเล่นๆว่าถ้าเราลดขนาด voice coil ลงครึ่งนึงเช่น 2".  ทุกอย่างมันก็จะลดลงตามส่วนใช่มั้ยครับ. ขนาดของ Pole piece , FC , รวมถึงขนาดโดยรวมของ Housing

ใช่ครับ

แต่สิ่งที่เราต้องแลกเมื่อเราลดขนาด Voice coil ลงคืออะไรบ้างครับ.  ความเข้าใจพื่นฐานของผมคือรับกำลัง watt ได้น้อยลง  (voice เล็กคือลวดสั้นขึ้น  ก็รับ watt ได้น้อยลง).  หรือ พื้นที่รับเส้นแรงแม่เหล็กก็น้อยลง ความไวจะลดลงด้วยมั้ย.   การพัน voice 2 ชั้นก็คือทำให้พื้นที่หน้าตัดของ gap มันลดลงใช่มั้ยครับ

ประเด็นสำคัญอยู่ที่ค่า BL Product ครับ (บางตำราจะเรียก Force Factor) B = Flux Density ที่ผ่านลวด VC (Tesla) ส่วน L = Length ความยาวของลวด VC ครับ (เมตร) ค่านี้จะเป็นตัวบอก แรง ที่จะกระทำกับ Moving Mass ทั้งหมดของลำโพง (น้ำหนัก VC + กรวย + Splider + Surround + ... อะไรก็ตามที่เคลื่อนไหวไปกับกรวย) ถ้าน้ำหนักน้อย แรงเยอะ เราก็ควบคุมความเคลื่อนไหวได้ง่าย ลองเปรียบเทียบกับรถของเล่นคันเท่าฝ่ามือครับ เราจะจับมันวิ่งยังไงก็ได้ แต่ถ้าเป็นจักรยาน จะผลักจะหยุดทีต้องใช้แรงเยอะ และเราเอาชนะ Inertia หรือแรงเฉื่อยไม่ได้ในทันทีที่จะเปลี่ยนทิศทางรถ กรวยลำโพงเป็นการขยับเข้า-ออก ในทิศทางเดียว ยิ่งแรงเยอะ น้ำหนักน้อย การควบคุมให้กรวยขยับได้ตรงกับแรงที่มาจาก VC ก็ย่อมทำได้ดีกว่าครับ


ทีนี้ VC มันมีเรื่อง Impedance เข้ามาเกี่ยวครับ คือต้องทำให้มาตรฐาน 8 หรือ 16 ohm เป็นหลัก DCR ก็ต้องเป็น 5 หรือ 10 ohm (โดยประมาณ) ตามลำดับไปด้วย แต่เมื่อเส้นผ่านศูนย์กลางเล็กลง (4 เหลือ 2 นิ้ว) เส้นรอบวงก็ต้องเล็กลง ความยาวลวดต่อรอบก็ลดลง ทำให้ VC 2 นิ้ว ต้องลดขนาดลวดด้วย เพื่อรักษาค่า DCR ไว้ หรืออาจจะเป็นการเพิ่มรอบแทนก็ได้ ก็ทำให้ VC มีความสูงมากขึ้น หรือไม่ก็พัน 2-4 ชั้น เป็นต้น ส่วนเรื่องกำลังวัตต์ ต้องดูเรื่องการระบายความร้อนเป็นหลักครับ VC ที่ระบายความร้อนดี จะรับวัตต์ได้เยอะครับ VC โดยมากจะขาดจากความร้อน ไม่ใช่กระแสเกินจนลวดขาดครับ


กลับมาที่ BL Product ครับ พอ VC เล็กลง ความยาวลวดน้อยลง BL ก็น้อยลงครับ พอ แรง น้อยลง อย่างแรกความไวก็ลดครับ แต่โดยมากไม่เป็นประเด็นนักเพราะน้ำหนัก VC ก็ลดลงด้วย มันชดเชยกันไประดับนึง อย่างที่ 2 เกิดความเพี้ยนที่ความถี่ต่ำครับ ลำโพงต้องขยับตัวมากที่ความถี่ต่ำ พอ แรง ลดลง มันก็ชนะแรงเฉื่อยไม่ได้ครับ อย่างที่ 3 การตอบสนองด้านสูงจะลดลง เพราะแรงเอาชนะน้ำหนักไม่ได้ครับ


VC ปัจจุบันจะเป็นแบบ Over-hang ทั้งหมดครับ ไม่มีแบบ Under-hang แล้ว ยกเว้นพวกเราทำกันเองนี่แหล่ะ ทีนี้พอเป็นแบบ Over-hang แสดงว่าเค้าไมไ่ด้สนใจเรื่อง gap ครับ คือคนซื้อจะเอาไปใช้กับ gap สูงเท่าไหร่ก็ตามสบายเลย การลดขนาด gap จึงไม่ใช่วัตถุประสงค์ของการเพิ่มชั้น VC ครับ หลักๆ จะเป็นเรื่องการเพิ่ม BL และเพิ่มขนาดลวดครับ

[santi01]

ผมเข้าใจแบบนี้ถูกมั้ยครับ. ดูเหมือนขนาดของ voice coil จะเป็นตัวกำกำหนดพื่นที่หน้าตัดของ air gap ยิ่ง voice coil ใหญ่ (4") พื้นที่หน้าตัด gap ก็มากขึ้น ทำให้ขนาดของ pole piece ต้องใหญ่ขึ้นตาม. ส่งผลให้ขนาดของ FC ต้องใช้จำนวนรอบมากขึ้น ( น้ำหนัก FC เกือบ 8 กิโล คิดค่าทองแดง 3 พันกว่าก็เอาเรื่องอยู่ครับ )


คิดเล่นเล่นๆว่าถ้าเราลดขนาด voice coil ลงครึ่งนึงเช่น 2".  ทุกอย่างมันก็จะลดลงตามส่วนใช่มั้ยครับ. ขนาดของ Pole piece , FC , รวมถึงขนาดโดยรวมของ Housing


แต่สิ่งที่เราต้องแลกเมื่อเราลดขนาด Voice coil ลงคืออะไรบ้างครับ.  ความเข้าใจพื่นฐานของผมคือรับกำลัง watt ได้น้อยลง  (voice เล็กคือลวดสั้นขึ้น  ก็รับ watt ได้น้อยลง).  หรือ พื้นที่รับเส้นแรงแม่เหล็กก็น้อยลง ความไวจะลดลงด้วยมั้ย.   การพัน voice 2 ชั้นก็คือทำให้พื้นที่หน้าตัดของ gap มันลดลงใช่มั้ยครับ

[Mr. Tube]

18นิ้ว​ สุดยอดเลยครับ​ ท่าจะหนักมากๆ​  พวก.​ Frame ลำโพง​ 15,18นิ้วเค้ามีขายที่ไหนครับ​ หรือ​เราต้องไปหางัด
เจากลำโพงเก่า

ตอนผมทำ 15 นิ้ว เบ็ดเสร็จหนัก 25kg ครับ เฉพาะ FC ก็เกือบ 8kg ครับ ซึ่งมัน Over Spec ทางแม่เหล็กไปมากครับ รอบนี้คำนวณให้ Optimize ขึ้น น่าจะหนักราวๆ 20kg ถึงแม้จะใหญ่กว่าครับ


โครงลำโพงผมซื้อจากร้าน VR บ้านหม้อครับ www.vrbanmor.com ครับ แต่ต้องโทรไปสั่งก่อนไปรับ 2-3 วันนะครับ ที่ร้านไม่มีสต็อก ที่ร้านจะมีชิ้นส่วนอื่นๆ ครบครัน one stop shopping เลย แนะนำให้ไปเลือกที่ร้านครับ

[Mr. Tube]

คงได้ทำ Baffle ใหม่ครับ ของเดิมดูแล้วหน้ากว้าง Baffle น่าจะสูสีกับขนาด Driver 18 นิ้วครับ

[santi01]

18นิ้ว​ สุดยอดเลยครับ​ ท่าจะหนักมากๆ​  พวก.​ Frame ลำโพง​ 15,18นิ้วเค้ามีขายที่ไหนครับ​ หรือ​เราต้องไปหางัด
เจากลำโพงเก่า

[Diy Project Seeker ©]

คุณอาร์ตออกแบบ ลำโพง 18 นิ้วพร้อมกับ tweeter อีก 1 คู่ โรงกลึงทำให้เสร็จแล้วครับ














เมื่อประกอบเสร็จ baffle เดิมจะใส่ลงมั๊ยครับคุณอาร์ท   

[Tube Collector]

ครับ  คุณใหญ่


หลอด 6528  plate impedance สองร้อยกว่าโอหม์  หม้อแปลง 700-1200 โอมห์ หม้อแปลงเหล็กธรรมดาพันอย่างไร ก็คลุมความถี่ได้กว้างอย่างแน่นอน 20Hz -20KH

กำลังขยาย 6-7 กำลังพอดี  อย่างไรก็มี เบส ออกมาถ้าลำโพงไม่เล็กกว่า 6นิ้ว ถ้าลำโพง 12-15 นิ้ว เบสยิ่งดี
ดีใจที่ยังมีคนฟังหลอดเบอร์นี้  เล็กดีรสโตราคาถูกทำง่ายเสียงดีด้วย

[Diy Project Seeker ©]

ใช่ครับพี่ เป็นหลอดที่พี่เคยแนะนำให้พวกเราเล่นกันครับ 6528 ครับผม

[Tube Collector]

เรียนคุณ ใหญ่
Single Ended ที่วางระหว่าง Open Baffle. สองตัว ใช้ขับ
Field Coil ใช่ไหมครับ หลอดเบอร์อะไรครับ  ขอบคุณครับ

[Mr. Tube]

ใช่ครับ ทำเป็นขาตั้งไปในตัวเลยครับ

[Diy Project Seeker ©]

ช่วยได้ครับ คือตอนนี้ Baffle เล็กไป เสียงเบสจากหน้ากรวย/หลังกรวขมันจะ Cancel กันหมดครับ ถ้า Baffle ใหญ่ขึ้น Bass ก็จะลงได้ต่ำขึ้นครับ จากขอบถึงขอบรวมกัน 1.0m ขึ้นไป ถือว่า OK สำหรับ 8 นิ้วครับหรือถ้าชอบหน้าแคบจะต่อไปด้านหลังก็ได้นะครับ

ตอนนี้หน้ากว้างแค่ 40 ซม เองครับ ต่อไปด้านหลังเหมือนทำเป็นฝาข้างเหรอครับ ขอให้รวมกันได้ 1เมตรเหรอครับ งั้นผมทำเป็นฝาข้างและเป็นขาตั้งมันในตัวได้ใช่ไหมครับ

[Mr. Tube]

ช่วยได้ครับ คือตอนนี้ Baffle เล็กไป เสียงเบสจากหน้ากรวย/หลังกรวขมันจะ Cancel กันหมดครับ ถ้า Baffle ใหญ่ขึ้น Bass ก็จะลงได้ต่ำขึ้นครับ จากขอบถึงขอบรวมกัน 1.0m ขึ้นไป ถือว่า OK สำหรับ 8 นิ้วครับหรือถ้าชอบหน้าแคบจะต่อไปด้านหลังก็ได้นะครับ

[Diy Project Seeker ©]

ผมว่าจะเสริมปีกให้ baffle อีกหน่อยครับ ตอนนี้รู้สึกว่าเสียงเบสยังเบาไปหน่อยครับ (มันจะช่วยได้มั๊ยครับ)  กำลังคิดว่าจะใช้ acrylic ใสใส่เพิ่มทั้งสองฝั่งของ baffle อีกข้างละประมาณ 15 - 20 ซม ครับ ทำเป็นบานพับได้ เผื่อขนย้ายจะได้สะดวกด้วยครับ 

[Mr. Tube]

   


พี่มดอยู่ไหนครับ ซื้อของมาดองหลายเดือนแล้วนะ คุณใหญ่แกขึ้น Baffle ไปแล้ว 

[Diy Project Seeker ©]

หลังจากดองมาหลายเดือน วันนี้จัด baffle ให้มันเรียบร้อยครับ เสียงดีขึ้นเยอะเลย 

[Mr. Tube]

https://projectryu.com/wp/   นั่งอ่านเข้าใจบ้างไม่เข้าใจบ้าง คงต้องค่อยๆทำความเข้าใจอีกพักใหญ่. มีเรื่องการคำนานต่างๆ เรื่องเส้นแรงแม่เหล็ก. การป้องกัน saturate. ทีแรกกะว่าจะใช้วิชากะ.

Project Ryu นี่ผมอ่านเหมือนกัน ตั้งแต่เค้าเริ่มต้น Project ใหม่ๆ ครับ แต่เค้ามุ่งเป้าที่ Full Range ขนาดยักษ์ ซึ่งทำให้เงือนไขทางฟิสิกส์มันรัดตัวมากในการออกแบบ ผมเลยอ่านเป็น Idea เฉยๆ ครับ คุณ santi01 อ่านเป็นความรู้ไว้ก็ดีครับ แต่จริงๆ มันไม่ซับซ้อนขนาดนั้นครับ จุดสำคัญมีอยู่ 2 เรื่องครับ พื้นที่หน้าตัดที่เส้นแรงแม่เหล็กวิ่งผ่าน ต้องเล็กที่สุดตรง Air-gap วิชาคำนวณที่ต้องใช้คือ เรขาคณิต ที่เราเรียนกันตอนประถมครับ กับ การคำนวณ Solinoid อันนี้มีในแบบเรียนฟิสิกส์ ม.ปลาย ครับ หรือหา Website ช่วยคำนวณก็มีครับ แล้วใช้แหล่งจ่าย DC แบบปรับค่าได้ แค่นี้ความแรงแม่เหล็กก็อยู่ในมือเราแล้วครับ ที่เหลือเป็นเรื่องปลึกย่อย ไม่สำคัญครับ

[santi01]

https://projectryu.com/wp/   นั่งอ่านเข้าใจบ้างไม่เข้าใจบ้าง คงต้องค่อยๆทำความเข้าใจอีกพักใหญ่. มีเรื่องการคำนานต่างๆ เรื่องเส้นแรงแม่เหล็ก. การป้องกัน saturate. ทีแรกกะว่าจะใช้วิชากะ.

[santi01]

ขอบคุณมากครับ. เดินตาม Mr.Tube มาตั้งแต่ DAC, พันหม้อแปลง. ตอนนี้เริ่มสนใจ. Field coil บ้างหละครับ. แต่งานนี้ต้องเข้าโรงกลึง ยังไม่แน่ใจว่าจะทำออกมาได้แค่ไหน 

[Mr. Tube]

ขอบคุณมากครับ. เห็น field coil สวยๆอย่างในรูปก็แอบสงสัยว่ามันเหล็กหรือ. Stanless กันแน่ครับ

สเตนเลส ไม่สามารถเป็นแม่เหล็กได้ ถ้าเอามาทำ Top Plate สนามแม่เหล็กจะไม่รวมตัวกันที่ Air gap ตรงที่ Voice Coil อยู่ครับ


ตามรูป ผมเชื่อว่าเป็นเหล็กชุบผิว เช่น นิเกิล หรือ โครเมี่ยม ครับ

[Mr. Tube]

คือถ้าเป็นโครงสร้างลำโพงแม่เหล็กถาวร ทั่วไป ตรงส่วนนี้หลาย web เรียกว่า top plate ชึ่งบางที่บอกว่าส่วนประกอบตรงนี้มันจะไม่เป็นแม่เหล็ก.

ถ้างั้นแยกแบบนี้ก่อนครับ แม่เหล็ก กับ วัสดุที่เป็นแม่เหล็กได้ เ่ช่น เหล็ก, นิเกิล เป็นต้น Top Plate ไม่จำเป็นต้องเป็น แม่เหล็ก แต่ต้องเป็น วัสดุที่เป็นแม่เหล็กได้ ครับ

[santi01]

ขอบคุณมากครับ. เห็น field coil สวยๆอย่างในรูปก็แอบสงสัยว่ามันเหล็กหรือ. Stanless กันแน่ครับ

[Diy Project Seeker ©]

มันน่าจะต้องเป็นแม่เหล็กนะครับ ไม่งั้นมันจะขับ voice Coil ไม่ได้ครับ

[santi01]

คือถ้าเป็นโครงสร้างลำโพงแม่เหล็กถาวร ทั่วไป ตรงส่วนนี้หลาย web เรียกว่า top plate ชึ่งบางที่บอกว่าส่วนประกอบตรงนี้มันจะไม่เป็นแม่เหล็ก.

[santi01]

จากรูป. ระหว่างช่อง air gap ที่เป็น S,N วัสดุที่ใช้ต้องเป็นเหล็กใช่มั้ยคือใช้พวก stanless ไม่ได้ใช่มั้ย

[DIY มด]

รับทราบครับ ต้องหาเวลาว่างบ้างละ เสาร์นี้ก็ไปสวนอีก ยังทาสีไม่เสร็จ น่าจะอีกสองสัปดาห์ล่ะครับ

งั้นนัดคร่าวๆ 19 ธ.ค. ไม๊ครับ เสาร์นั้นผมไปบ้านหม้อพอดีครับ

ตามนั้นก่อนก็ได้ครับ

[Diy Project Seeker ©]

ผมพร้อมยินดีต้อนรับเสมอครับ 

[Mr. Tube]

รับทราบครับ ต้องหาเวลาว่างบ้างละ เสาร์นี้ก็ไปสวนอีก ยังทาสีไม่เสร็จ น่าจะอีกสองสัปดาห์ล่ะครับ

งั้นนัดคร่าวๆ 19 ธ.ค. ไม๊ครับ เสาร์นั้นผมไปบ้านหม้อพอดีครับ

[DIY มด]

  รับทราบครับ ต้องหาเวลาว่างบ้างละ เสาร์นี้ก็ไปสวนอีก ยังทาสีไม่เสร็จ น่าจะอีกสองสัปดาห์ล่ะครับ

[Mr. Tube]

พี่มดครับ คุณใหญ่แจ้งว่า Housing FC เสร็จแล้วครับ ทีนี้พี่มดต้องนัดไปบ้านหม้อหาชิ้นส่วนกับผมละครับ

[Mr. Tube]

ผมไปเกือบทุกเสาร์ครับ พี่มดนัดได้เลยครับ

[DIY มด]

แล้วเสาร์ไหนพี่มดว่าง นัดไปซื้ออะไหล่บ้านหม้อกับผมครับ แล้วจะมาประกอบที่บ้านผมก็ได้ครับ หรือรอคุณใหญ่ทำ Baffle เสร็จ แล้วขออนุญาตไปประกอบกันบ้านคุณใหญ่ครับ เสร็จแล้วจะได้มีตัวเปรียบครับ พี่มดกับคุณใหญ่อยู่ไม่ไกลกันครับ

ดีครับ เสาร์นี้ไม่สะดวกละ ต้องไปทาสีบ้าน เดี๋ยวนัดกันอีกทีครับ


รบกวนคุณใหญ่กลึงเผื่อด้วยครับ

[Mr. Tube]

แล้วเสาร์ไหนพี่มดว่าง นัดไปซื้ออะไหล่บ้านหม้อกับผมครับ แล้วจะมาประกอบที่บ้านผมก็ได้ครับ หรือรอคุณใหญ่ทำ Baffle เสร็จ แล้วขออนุญาตไปประกอบกันบ้านคุณใหญ่ครับ เสร็จแล้วจะได้มีตัวเปรียบครับ พี่มดกับคุณใหญ่อยู่ไม่ไกลกันครับ

[Diy Project Seeker ©]

ลุยเลยครับ อ.มด ให้ผมสั่งกลึงอุปกรณ์ให้เลยมั๊ยครับ

[DIY มด]

ยอดเยี่ยมไปเลยครับคุณใหญ่ อาร์ต


ต่อมกิเลสจับอีกละ เห็นแล้วอยากทำไปไว้ที่บ้านสวนซะเหลือเกิน

[Diy Project Seeker ©]

ขอบคุณมากๆครับ เดี๋ยวลองทำดูแล้วจะมาโชว์ให้ดูอีกทีครับ 

[Mr. Tube]

อันนี้เป็นแบบจากนิตยสาร Tube Kingdom Stereo Sound ครับ





ทาสีแบบนี้ก็เก๋ไก๋ดีครับ






ที่มา http://jelabsarch.blogspot.com/2012/06/open-baffle.html


หรือลงสีเป็นลายน้ำวน Whirl ฟังไป งงไป 

[Mr. Tube]

งั้นแนะนำแบบของคุณ Joseph Esmilla ครับ





http://jelabsarch.blogspot.com/2012/06/open-baffle.html

แกออกแบบ Baffle สำหรับดอก 8 นิ้ว Western Electric 755A ตั้งแต่ช่วง 90 และเป็นแรงบันดาลใจ และมีผู้ทำตามรวมถึงนำไปประยุกต์จำนวนมากทั่วโลกครับ จะเรียกว่า Baffle ระดับ Legendary ก็ได้ ลอง search baffle joseph esmilla ดูครับ จะมีแบบเยอะแยะให้ดูเป็น Idea ครับ บางคนเอาไปใส่ 15 นิ้วก็มีครับ แต่จริงๆ แกออกแบบมาสำหรับ 8 นิ้วครับ วางพื้นแล้วจะมีมุมเงยของ Driver นิดหน่อย ต้องนั่งฟังห่าง 3-4 เมตรจึงจะเหมาะครับ


ส่วนแบบที่บ้านผม เป็นแผ่นไม้ตั้งฉากธรรมดาครับ เจาะรูตรงกลางแผ่นไม้เพื่อติดตั้ง Driver ครับ แผ่นไม้ยิ่งใหญ่ยิ่งตอบสนองเบสได้ต่ำลงครับ แบบของคุณ esmilla จะดูสวยคลาสสิคกว่าเยอะครับ   

[Diy Project Seeker ©]

คุณอาร์ตพอจะมีสูตรทำ baffle ของลำโพงมั๊ยครับ ผมอยากลองทำลำโพง open baffle เพื่อใช้กับดอกคู่นี้ดูครับ

[Diy Project Seeker ©]

คู่ใหญ่อย่า Copy เลยครับ ทำให้ใหญ่กว่าไปเลยครับ เดี๋ยวออกแบบ 21 นิ้วไว้ให้ครับ น่าจะเหมาะกับจอ 130 นิ้วบ้านคุณใหญ่ครับ 

 

[Mr. Tube]

คู่ใหญ่อย่า Copy เลยครับ ทำให้ใหญ่กว่าไปเลยครับ เดี๋ยวออกแบบ 21 นิ้วไว้ให้ครับ น่าจะเหมาะกับจอ 130 นิ้วบ้านคุณใหญ่ครับ 

[Diy Project Seeker ©]

สำหรับแอมป์ที่ใช้ขับเราใช้ EL86 น่าจะไม่เกิน 3 watt เทคนิคคือต้องวางแอมป์ตะแคงๆเสียงถึงจะดี 

ลำโพงในห้องทำงานของคุณอาร์ตก็เป็นแบบ field coil ทั้งหมด ขนาดใหญ่กว่าที่ทำกันมาก และเสียงดีมากๆครับ    ไว้คราวหน้าต้องขอก๊อปคู่ใหญ่อีกคู่ครับคุณอาร์ต 
เพลงที่เล่น เล่นจาก music streamer + DAC ที่เรากำลัง group buy กันครับ ฟังแล้วบอกตัวเองว่าต้องรีบทำด่วน 

[Diy Project Seeker ©]

ไม่ได้ทำงาน DIY มานานมาก แต่เมื่อเจอคุณ Mr. Tube (คุณอาร์ต) เมื่อคราวที่แล้ว คุณอาร์ตได้เล่าถึงงานดอกลำโพงที่ทำเอง โดยใช้แม่เหล็กไฟฟ้าแทนที่จะใช้แม่เหล็กถาวร หลังจากนั้นคุณอาร์ตก็ได้ออกแบบชิ้นส่วนที่ต้องการใช้งาน ส่วนผมก็มีหน้าที่หาโรงกลึงจัดการชิ้นส่วนที่ต้องกลึงทั้งหลาย





โรงกลึงตอนแรกไม่ทราบถึงความละเอียดของงานที่พวกเราต้องการ ทำออกมาไม่ผ่าน QC โดนผมตีกลับไปให้แก้ไข ไปๆมาๆอยู่สามสี่รอบจนในที่สุดก็ทำได้ตามที่ต้องการ 1 คู่ ผมจึงนัดเข้าไปประกอบร่างที่บ้านคุณอาร์ต ก่อนเจอกันคุณอาร์ตได้เตรียมอุปกรอื่นๆเช่นกรวยลำโพง สไปเดอร์ ขดลวด field coil และขดลวด voice coil เป็นต้น
คุณอาร์ตประกอบข้างแรกให้ดู หลังจากนั้นผมก็ทดลองประกอบข้างที่สองเอง ใช้เวลาประกอบสองข้างประมาณ 2-3 ชมก็เสร็จแล้วครับ (ตอนทำเจอปัญหานิดๆหน่อยๆ) เอาบรรยากาศตอนประกอบมาให้ชมกันครับ









และเมื่อเสร็จแล้วเราก็มาทดลองเทสกันทีละข้าง


เสียงที่ได้เป็นที่น่าพอใจมาก ขนาดยังไม่ลงตู้และเพิ่งประกอบเสร็จใหม่ๆ เราฟังกันหลายเพลงและเสียงมันก็ดีขึ้นเรื่อยๆตามลำดับ คาดว่าถ้านวดขอบลำโพงไปครบสัก 100 ชม เสียงน่าจะดีขึ้นไปอีกครับ
ขอบคุณคุณอาร์ตมากๆครับสำหรับ Project ดีๆ หลังจากประกอบลำโพงนี้แล้ว คราวหน้าถ้าเจอลำโพงเสีย ผมจะทดลองซ่อมเองครับ