หัวข้อ: ออกแบบ single stage triode ด้วยตนเอง

[Eak-tubeamp]

40 นั่น  เป็น mu ของ triode section ครับ ส่วน pentode ปกติจะ ไม่ ได้บอกค่า mu มา ให้ครับ

ขอบคุณครับอาจารย์ 
อยากรู้เหมือนกัน
อาจารย์ ถามต่ออีกนิดครับ ช่วยบอกหน่อยครับว่า  ในรูปที่ให้มาเป็นต่อแบบไหนกันบ้างครับ

ยังไม่เข้าใจคำถามครับ เพราะด้านล่างรูปภาพก็เขียนอธิบายไว้แล้วนี่ครับ? 

ไม่ค่อยแน่ใจครับ เลยถามอาจารย์อีกรอบ 
ภาพบน ภาพแรก ถ้าเราใส่ R คั่นเข้าไป มันจะยังเป็นโหมด triod อยู่เปล่าครับ
และภาพบน ขวามือ ผมว่าเหมือนกับ UL เลยครับ เพราะมันแท็บมาจาก output

[punTR]

2 รูปสุดท้ายคุ้นๆว่ามันคือ catode feedback รึเปล่าครับ อยากรู้แนวคิด หาค่าของขดfeedback ว่าควรเป็นเท่าไหร่ครับเคยทดลองพันมาใช่กับ 811a ยังไม่ประสบครามสำเร็จครับ เสียงปลายแหลมมันหายไปครับ ค่าที่พันเป็น 18 กับ 32 โอมครับ

[Karin Preeda]

40 นั่น  เป็น mu ของ triode section ครับ ส่วน pentode ปกติจะ ไม่ ได้บอกค่า mu มา ให้ครับ

ขอบคุณครับอาจารย์ 
อยากรู้เหมือนกัน
อาจารย์ ถามต่ออีกนิดครับ ช่วยบอกหน่อยครับว่า  ในรูปที่ให้มาเป็นต่อแบบไหนกันบ้างครับ

ยังไม่เข้าใจคำถามครับ เพราะด้านล่างรูปภาพก็เขียนอธิบายไว้แล้วนี่ครับ? 

[Karin Preeda]

อาจารย์คับ  แล้วการต่อแบบ pentode กับ ultra liniar ต่างกันที่สำคัญตรงจุดใดคับ

pentode mode ที่ screen grid จะมี voltage คงที่ต่ออยู่ครับ
ส่วน ultra linear ที่ voltage ที่ screen grid เปลี่ยนไปตาม plate แต่ขึ้นอยู่กับอัตราส่วนการเปลี่ยนถ้าเปลี่ยนน้อยเมื่อเทียบกับ plate ก็จะมี curve ใกล้เคียง pentode แต่เส้น grid จะเอียงมากขึ้น แต่ยังไม่เท่ากับ triode mode  เมื่อการเปลี่ยนแปลงนั้นเท่ากับ plate เลย screen grid ก็ทำตัวเหมือน plate อีกชิ้นหนึ่ง กลายเป็น triode ครับ 

[Eak-tubeamp]

40 นั่น  เป็น mu ของ triode section ครับ ส่วน pentode ปกติจะ ไม่ ได้บอกค่า mu มา ให้ครับ

ขอบคุณครับอาจารย์ 
อยากรู้เหมือนกัน
อาจารย์ ถามต่ออีกนิดครับ ช่วยบอกหน่อยครับว่า  ในรูปที่ให้มาเป็นต่อแบบไหนกันบ้างครับ

[jp74]

อาจารย์คับ  แล้วการต่อแบบ pentode กับ ultra liniar ต่างกันที่สำคัญตรงจุดใดคับ

[Karin Preeda]

40 นั่นเป็น mu ของ triode section ครับ ส่วน pentode ปกติจะไม่ได้บอกค่า mu มาให้ครับ

[Eak-tubeamp]

ขอบคุณครับที่แนะนำ ตอนนี้เข้าใจแล้วครับ
ความต้านทานภายใน  Rp, rp, Ra 
ส่วน plate load ใช้ Rl, RL ครับ

มีอีกอย่างครับอาจารย์ เกนขยายที่ผมคำนวนออกมา มันมากกว่าค่ามิวเสียอีก มันเป็นไปได้มั้ย หรือว่าผมคำนวณคลาดเคลื่อนไป ดังตัวอย่างที่เห็นครับ 60 เท่า ตัวมันเองประมาณ 40 เท่า เท่านั้นเอง

[Karin Preeda]

อาจารย์ดูทีครับว่า ผมคำนวณถูกต้องมั้ยครับ
รูปเล็กไปนิด
ค่าทีได้จากการคำนวณครับ
Gm=2mS
Rp= 45v/1.5mA=30k
Gain=60

ที่ลูกศรสีแดง ผมกำหนดจุดเริ่มต้นถูกหรือเปล่า

คำนวนถูกแล้วครับ แต่ผมแนะนำให้ใช้สัญลักษณ์ใหม่ RL = R Load ที่นำมาเป็น load ให้กับหลอด ส่วน Rp คือ Internal resistance ของหลอดครับ
เห็นหลายคนใชั Rp เป็น R plate load ผมว่าจะทำให้สื่อสารกันผิดครับ

[Karin Preeda]

เข้าใจถูกทุกข้อครับ
 

[EaGLEViEW]

ไม่ได้แวะเข้ามานานครับ  แวะเข้ามาอ่านก็มีคำถามเลย

อาจาร์ยครับ

- ถ้าดูจาก Loadline แล้ว  พวกหลอด Pentode มีค่า rp สูงกว่า หลอด triode มากๆเลยใช่ไหมครับ 

- อาจาร์ยครับ Characteristic I-V ของ หลอด Pentode ดูไปดูมามันเหมือนกับพวก Mosfet เลยใช่ไหมครับ  คือพอให้ V plate สูงๆ และ Vg คงที่ค่าหนึ่งๆ กระแสมันเกือบจะคงที่<SAT>

- แล้วหลอด Triode  ดูจากคุณสมบัติมันแล้ว  Vp ค่าๆสูงๆ กระแสมันยังพุ่งขึ้นไปเรื่อยๆไม่คงที่เลยนิครับ แสดงว่ามันไม่ได้อยู่ใน mode SAT ใช่ไหมครับ เพราะเหตุนี้อัตราขยายมันจึงต่ำกว่าพวก Pentode 


ทั้งหมดนี่ ผมเข้าใจถูกต้องไหมครับ

รบกวนอาจารย์ด้วยครับ

 

[Eak-tubeamp]

นักเรียนโข่งหลังห้อง มาเรียนสายด้วย รับหรือเปล่าครับจารย์

เอาเลยครับ มาเรียนด้วยกัน
กว่าจะผ่านจุดที่ยากลำบากมาได้ 

[ADA]

นักเรียนโข่งหลังห้อง มาเรียนสายด้วย รับหรือเปล่าครับจารย์

[Eak-tubeamp]

อาจารย์ดูทีครับว่า ผมคำนวณถูกต้องมั้ยครับ
รูปเล็กไปนิด
ค่าทีได้จากการคำนวณครับ
Gm=2mS
Rp= 45v/1.5mA=30k
Gain=60

ที่ลูกศรสีแดง ผมกำหนดจุดเริ่มต้นถูกหรือเปล่า

[Eak-tubeamp]

แต่ที่ถามว่าเหมาะสมหรือไม่  ในแง่ของการเลือกเส้นกริด ไลน์ครับ ว่าควรอยู่กลางเส้นโหลดไลนหรือไม่

v swing
I/o impedance เรื่องเกนขยาย
คงต้องนั่งคิดอีกที่ครับ ขอบคุณอาจารย์ มากๆ ที่เข้ามาตอบข้อข้องใจและให้ความรู้
หากมีอะไรที่ไม่เข้าใจคงต้องรบกวนอีก

[Karin Preeda]

ขึ้นอยู่กับว่าพอใจในผลลัพธ์หรือยังละครับ คือที่จุดนี้ทำงานได้แน่นอน แต่ต้องถามกลัีบว่า

gain พอหรือไม่?
output impedance มากไปหรือเปล่า?
voltage swing เพียงพอสมหรับภาคถัดไปหรือไม่?

ถ้าคุณเอก-tubeamp ตอบใช่หมด ก็เหมาะสมครับ 

[Eak-tubeamp]

RL คือ loadline ครับ
เพราะฉะนั้นการเลือกจุด bias กับ loadline ถึงได้สำ คัญมาก  เพราะมันเป็นการกำหนดผลลัพธ์ ที่ควรจะเป็นครับ

ขอบคุณครับ ถ้าดูจาก curve (ECL80) ที่ผมยกตัวอย่างมานั้น อาจารย์คิดว่ากำหนดจุดไบแอสเหมาะสมหรือยัง

[Karin Preeda]

RL คือ loadline ครับ

เพราะฉนั้นการเลือกจุด bias กับ loadline ถึงได้สำคัญมาก เพราะมันเป็นการกำหนดผลลัพธ์ที่ควรจะเป็นครับ

[Eak-tubeamp]

Here is the calculation

แล้วค่า RL เราควรใช้เท่าไหร่ครับ หรือเอาค่าที่ได้จากการลากโหลดไลน์ 

กำลังใจมากเป็นกองเลย 

[Eak-tubeamp]

  c)ขอบคุณมากๆครับอาจารย์ ผมเกือบท้อไปแล้วจริงๆ  ส่วนค่า Gm ในกระดาษที่ผมคิดใว้ตรงกับของอาจารย์ ที่จริงมันต้อง 2mS ครับ ขอโทษทีที่ลงผิดเป็น 2mA  ขอบคุณอาจารย์อีกครั้งครับ 

[Karin Preeda]

Here is the calculation

[Karin Preeda]

Gm is calculated by changing 2v at grid cause 4mA changed at 155v. So Gm is 2mS.
Rp is very high typical low Gm pentode. I cant compute because the current barely change. However the tube parallel with RL of 12.5k, therefore the output impedance is approximatly 12.5k. 

[Eak-tubeamp]

ช่วยดู curve ให้หน่อย หรือไม่ก็ช่วยลากให้ที

[Eak-tubeamp]

19mA 50V    เป็นจุดเริ่มต้นของเส้นสีเขียว(ตรงนี้เข้าใจ) 21mA 250V เป็นจุดปลายครับ(ตรงก็เข้าใจ) เส้นสีน้ำเงิน   เป็นเส้นระนาบ   เพื่อบอกความแตกต่างว่า =2mA (ก็เข้าใจ) แล้วไม่เข้าใจตรงไหนอีกเนี้ย

เดี๋ยวผมจะ เอาตัวอย่างที่ผมคิด ไว้  เอามา ให้พิจารณาว่าถูกต้องหรือ เปล่า เป็นงัยเป็นกัน ต้องทำ ความเข้าใจตรงนี้ให้ได้ แต่เกือบจะท้อแล้ว 

[punTR]

สงสัยพี่เอกดูข้างทางบ่อย เลยโดนคนข้าง......ซะ      ล้อกันเล่นนะพี่

19mA 50V เป็นจุดเริ่มต้นของเส้นสีเขียว
21mA 250V เป็นจุดปลายครับ
เส้นสีนำเงินเป็นเส้นระนาบเพื่อบอกความแตกต่างว่า =2mA  

อุย อาจารย์มาตอบแล้ว

[Karin Preeda]

หา Rp ของ triode

[Karin Preeda]

เส้นเขียวที่เป็นเส้น grid นี่มันเอียงมากครับ มากจนเกือบจะขนานกับแกน X เลย ซึ่งวิธีการหา Rp ก็เหมือนกับ triode ซึ่งก็คือส่วนกลับของความชันขอเส้น grid (1/slope) ดังนั้นจากเส้น grid สีเขียว กระแสเปลี่ยนไปประมาณ 2mA จะมี voltage เปลี่ยนไปประมาณ 200V ทำให้ได้ Rp ประมาณ 100K

ลองเทียบกับ triode curve รูปนี้ดูนะครับ วิธีการเหมือนกัน

[Eak-tubeamp]

ขอมั่วด้วยคนครับ

ที่เส้นสีเขียว 50V = 19mA  250V = 21mA
ความแตกต่าง = 2mA 200v
Rp = 200/.002 = 100K
เหมือนหาจาก Triode  แต่ เส้นมันนอนมาก เลยดูยาก  ไม่รู้ถูก เปล่าครับ

  สุดยอด ว่าแต่ 19mA มันคือเส้นสีน้ำเงินไม่ใช่หรือครับ ส่วนเส้นสีเขียว 21mA(19mA+2mA) มั่วเหมือนกัน 

[Karin Preeda]

ถูกต้องแล้วครับ

[punTR]

ขอมั่วด้วยคนครับ

ที่เส้นสีเขียว 50V = 19mA  250V = 21mA
ความแตกต่าง = 2mA 200v
Rp = 200/.002 = 100K
เหมือนหาจาก Triode แต่เส้นมันนอนมาก เลยดูยาก ไม่รู้ถูกเปล่าครับ

[Eak-tubeamp]

การกำหนดจุด bias ที่ดี ควรกำหนด ให้อยู่กลางๆ เส้น load  line หาจุดที่ v สวิง เท่าๆกัน  เหมือนกับรูปที่ยกตัวอย่างมา ใช่มั้ยครับ

[Karin Preeda]

It is from gridline. The same way we did with triode. We draw a line attach to the gridline. Then see small change between voltage and current. In the pentode case, very small change of current which is 2mA make voltage change 200v. You can use 1mA but it is very difficult to see how much voltage change. So i use 2mA. You can also use 3mA or any value but the result may be less accurate.   

[Eak-tubeamp]

จะ พยายาม เอา ให้จบหลักสูตรครับอาจารย์   ไม่ ให้ เสียชื่อ แน่ๆ  ส่วน เรื่องกระ แส 2 mA  เดี๋ยว ไปนั่งคิดก่อนว่า มายังงัย ขอบคุณครับ 

ผมเข้าใจว่า เส้นสีเขียว เป็น เส้น Loadline ที่ 1.6 V ป่าวคับพี่  slope ขอ เส้นน่าจะ อ้างอิงมาจาก เส้น 1.5V  และ   เส้น 1.75V         

ใช่แล้วน้าพงษ์ 1.6 v เป็นกริดไลน์ที่สมมติขึ้น แล้วน้าพงษ์รู้มั้ยว่า 2mA มันเป็นงัยมางัย ผมงง

[jp74]

ใช่คับ ๆ    ขออภัยด้วยคับ      

หมายถึง เส้น gridline ที่ 1.6V  ไม่ใช่ Loadline ที่ 1.6 V

  อาจารย์มากคับ 

[Karin Preeda]

Nope it is a virtual grid line. The loadline of this example is the 5k line.
the virtual gridline is needed for calculation of Rp and Gm we have done with triode.

[jp74]

จะพยายามเอาให้จบหลักสูตรครับอาจารย์ ไม่ให้เสียชื่อแน่ๆ ส่วนเรื่องกระแส 2 mA เดี๋ยวไปนั่งคิดก่อนว่า มายังงัย ขอบคุณครับ 

ผมเข้าใจว่าเส้นสีเขียวเป็นเส้น Loadline ที่ 1.6 V ป่าวคับพี่  slope ขอเส้นน่าจะอ้างอิงมาจากเส้น 1.5V และ เส้น 1.75V         

[Karin Preeda]

Keep thinking of pentode is high Rp high u triode. Do not afraid of its curve 

[ปาท่องโก๋]

 
ไม่ได้เรียนเลย สอบตก เลยอะ 

[Eak-tubeamp]

จะพยายามเอาให้จบหลักสูตรครับอาจารย์ ไม่ให้เสียชื่อแน่ๆ ส่วนเรื่องกระแส 2 mA เดี๋ยวไปนั่งคิดก่อนว่า มายังงัย ขอบคุณครับ 

[Eak-tubeamp]

เส้นสีเขียวที่สมมุติขึ้น สวิงได้ 200V 2mA
นี่เป็นค่าประมาณ  เริ่มตั้งแต่  RL ที่ตัดกับเส้นกริด ไปจนถึงจุดที่ไม่นำกระแส

แบบประมาณนี้หรือเปล่าคับ

  มึน นอนไปตื่น ได้คำตอบแล้ว อย่างหนึ่ง  เส้นแรงดันได้แล้ว แต่กระแสล่ะ ยังงัย  มีภาษาปะกิดด้วย

[TOM]

I see ................

[Karin Preeda]

To make pentode work correctly, you need to have steady voltage at screengrid. This example is 150v. Pentode is more linear when voltage at screengrid getting higher. Look at EL34 curve, for example. There is no detail info of screengrid current. Just estimate number of min and max.   

you can use any RL you want to set the gain. Bigger RL give you more gain and voltage swing but output impedance is also high and vice versa.

[Karin Preeda]

เส้นสีเขียวที่สมมุติขึ้น สวิงได้ 200V 2mA
นี่เป็นค่าประมาณ  เริ่มตั้งแต่  RL ที่ตัดกับเส้นกริด ไปจนถึงจุดที่ไม่นำกระแส

แบบประมาณนี้หรือเปล่าคับ

nope, the green line is just another another grid line. What you mentioned was the loadline.
I recommend you think about pentode as a triode with very high Rp and gain.  

[jp74]

Khun Karin what is the voltage we suppose to use for Screen grid after get the Q point from load line .............

Same Voltage or not?  And what about current .................

ผมเข้าใจว่า G2 = 150V  ใช่ป่าวอ่ะคับ 

[jp74]

มีวิธีเลือก RL สำหรับ  pentode driver บ้างไหมคับอาจารย์ แบบถ้าเป็น triode  ก็ 3-4 เท่าของ Rp  แต่ถ้าเป็น pentode  ค่า Rp สูงมาก ๆ  

[TOM]

Khun Karin what is the voltage we suppose to use for Screen grid after get the Q point from load line .............

Same Voltage or not?  And what about current .................

[Karin Preeda]

Sorry, I cant access this web from my office pc. The green line already creates triangle but the change in Y-axis is very small compare to X-axis. So you get very big Rp. Unlike triode that you get  to see the triangle easily. However the key of using pentode is to find Gm because you need that to calculate gain. Since the Rp is very high, output impedance is always close to RL.

[jp74]

เส้นสีเขียวที่สมมุติขึ้น สวิงได้ 200V 2mA
นี่เป็นค่าประมาณ  เริ่มตั้งแต่  RL ที่ตัดกับเส้นกริด ไปจนถึงจุดที่ไม่นำกระแส

แบบประมาณนี้หรือเปล่าคับ

[Eak-tubeamp]

From the green line, the current change 2mA causes voltage change 200V. That means Rp is 100k krub.   

แล้วผมจะลากเส้นยังงัย ให้มันได้รูปสามเหลี่ยม เหมือนหาค่าจาก triod curve

[TOM]

Change to EN version ..........

[Karin Preeda]

From the green line, the current change 2mA causes voltage change 200V. That means Rp is 100k krub.   

[Eak-tubeamp]

ok ครับ เป็นเส้นสมมติขึ้น แต่ยังไม่เข้าใจอยู่ดี ว่า 200v,2mA หามาได้อย่างไร หัวถึบจริงเลยเรา ช่วยชี้แนะด้วยครับ 

[Karin Preeda]

เส้นสีเขียวเป็นเส้นสมมติที่กำหนดให้ขนานกับเส้น grid อื่นๆครับ

[Eak-tubeamp]

งั้นลองดูรูปนี้แล้วหาค่าต่างๆดูนะครับ ถ้าไม่ได้ เดี๋ยวเฉลยให้ครับ

ส่วนคำถามเรื่อง EL34 คุณเอก-tubeamp เข้าใจถูกต้องแล้วครับ

ถ้าใช้ 12BH7 อาจจะได้ gain ซัก 12 เพราะฉนั้นต้องการ input ประมาณ 4Vpp ซึ่งแม้ว่า CD ที่มี output 2Vrms (หรือ 5.6V) แต่ในความเป็นจริง สัญญาณที่ออกมาเมื่อเล่นเพลงทั่วไปนี่ประมาณ​ 2Vpp เท่านั้น (ยกเว้นเพลงยุคใหม่ๆที่อัด gain เข้าไปเต็มที่ อาจจะถึง)

จากรูป ลากเส้นหา Rp ยังงัยครับ อ.karin
 200v,2mA ,มาได้อย่างไร คิดอย่างไีร ผ่านตรงนี้ไป ผมว่าพอที่จะสามารถออกแบบวงจรได้แล้ว

[Karin Preeda]

 

Gain = Gm x RL
Gm =12mA/0.5V
       = 24,000 uS
RL = 5Kohm
Gain = 24,000 uS x 5K ohm = 120
Rp = 200V/2mA = 100K (คิดจากเส้นเขียว)
Output imp ~ 5K
Rk = 1.6V/20mA = 80 ohm

[Eak-tubeamp]

งั้นลองดูรูปนี้แล้วหาค่าต่างๆดูนะครับ ถ้าไม่ได้ เดี๋ยวเฉลยให้ครับ

ส่วนคำถามเรื่อง EL34 คุณเอก-tubeamp เข้าใจถูกต้องแล้วครับ

ถ้าใช้ 12BH7 อาจจะได้ gain ซัก 12 เพราะฉนั้นต้องการ input ประมาณ 4Vpp ซึ่งแม้ว่า CD ที่มี output 2Vrms (หรือ 5.6V) แต่ในความเป็นจริง สัญญาณที่ออกมาเมื่อเล่นเพลงทั่วไปนี่ประมาณ​ 2Vpp เท่านั้น (ยกเว้นเพลงยุคใหม่ๆที่อัด gain เข้าไปเต็มที่ อาจจะถึง)

จากรูปได้ Gm=12mA/0.5V ส่วน Rp หาไม่ถูก 

[Karin Preeda]

งั้นลองดูรูปนี้แล้วหาค่าต่างๆดูนะครับ ถ้าไม่ได้ เดี๋ยวเฉลยให้ครับ

ส่วนคำถามเรื่อง EL34 คุณเอก-tubeamp เข้าใจถูกต้องแล้วครับ

ถ้าใช้ 12BH7 อาจจะได้ gain ซัก 12 เพราะฉนั้นต้องการ input ประมาณ 4Vpp ซึ่งแม้ว่า CD ที่มี output 2Vrms (หรือ 5.6V) แต่ในความเป็นจริง สัญญาณที่ออกมาเมื่อเล่นเพลงทั่วไปนี่ประมาณ​ 2Vpp เท่านั้น (ยกเว้นเพลงยุคใหม่ๆที่อัด gain เข้าไปเต็มที่ อาจจะถึง)

[Eak-tubeamp]

ผมทราบครับว่าใช้หลักการเดียวกันกับ triod  แต่ดู plate curve ของ pentode แล้ว ไม่รู้จะลากจากไหนไปไหน

อย่าลืมตอบอีกคำถามนะครับ เรื่องเกนขยาย...

[Karin Preeda]

อ.karin ช่วยหน่อยครับ ช่วยสาธิตการหาค่า Gm,Rp หลอดเพนโทต ให้หน่อยซิครับ ไมรู้จะหาอย่างไร มึนเหม็ดเลย 

หาเหมือน Triode ครับ ไม่มีอะไรแตกต่างกันเลย
แต่ผลลัพธ์ก็จะเป็นคนละเรื่องกับ triode คือจะได้ Rp และ mu สูงมากๆๆๆๆ

ลองยกตัวอย่างซักเบอร์สิครับ อะไรก็ได้ แล้วใช้วิธีเดียวกัน แล้วผมช่วยดูผลลัพธ์ให้ครับ

[Eak-tubeamp]

ถามเพื่อความแน่ใจครับ
EL34 SE bias -22v (แรงดันอินพุท 1Vp-p) ถ้าใช้ 12bh7 drive stage เดียว มันไม่เพียงพอ ที่จะทำให้ EL34 ทำงานได้เต็มกำลัง ฉะนั้นเราจะต้องออกแบบวงจรเป็น 2 stage เพื่อให้ได้เกนอย่างน้อย 44 เท่า
(เรียนหน้าลืมหลัง)...